Σκύλοι, γάτες, ποντικοί
Τίτλος
Σκύλοι, γάτες, ποντικοί
Εκφορά Λόγου
Ηχοποίητες λέξεις σχετικές με την επικοινωνία των ζώων, π.χ. νιάου, γαβ. Οι μαθητές αφού εντοπίσουν στο κείμενο τις λέξεις αυτές, βρίσκουν κι άλλες αντίστοιχες.
Κατανόηση και Παραγωγή του Λόγου
Πραγματολογική επεξεργασία του κειμένου. Ανάλυση λέξεων, όπως: αιωρείται, άσπονδος, συμβόλαια, επιπόλαια, μαντολάτο, κωδικούς.
Μεταφορικές εκφράσεις και παρομοιώσεις: «να κοιμάσαι σαν πουλάκι», «ήρθε ... σαν καλή χαρά», «κάνανε φτερά», «είχαν κάνει τη βρωμοδουλειά», «δε βγάλαν άχνα και μιλιά».
Λαϊκές εκφράσεις: «κόψαν λάσπη».
Υφολογική επεξεργασία του μύθου: πώς εισάγεται η ιστορία και πώς εξελίσσεται ο μύθος; Οι μαθητές γράφουν μια ιστορία ακολουθώντας την υφολογική μορφή του τραγουδιού (παρόν-παρελθόν-παρελθόν-παρόν).
Μετατροπή του αφηγηματικού ποιητικού λόγου σε διάλογο με τη χρήση α' και β' προσώπου.
Αφήγηση της ιστορίας της Μαρίζας Κωχ που εξηγεί γιατί οι σκύλοι και οι γάτες είναι άσπονδοι εχθροί: Παλιά οι σκύλοι ήταν πολύ φίλοι με τις γάτες. Κάποτε ένας σκύλος πήγε να δει δυο φίλους τους στη φυλακή του Γεντί Κουλέ και εμπιστεύτηκε τα συμβόλαια του σπιτιού τους στο φίλο του γάτο. Ο γάτος επιβεβαίωσε ότι θα κρύψει τα συμβόλαια σε καλό μέρος για να μη χαθούν. Έτσι τα έκρυψε στα θεμέλια του σπιτιού και τα ποντίκια τα έφαγαν χωρίς να τους δει κανείς. Ο σκύλος αφού πήγε στη δουλειά του και επέστρεψε, αναζήτησε τον γάτο για να του δώσει πίσω τα συμβόλαια. Αλλά ο γάτος ανεβασμένος σε ένα δέντρο του εξήγησε ότι τα ποντίκια έφαγαν τα συμβόλαια χωρίς αυτός να τα δει. Γι' αυτό το λόγο οι σκύλοι με τις γάτες είναι άσπονδοι εχθροί. Από τότε οι γάτες κυνηγούν τα ποντίκια, και οι σκύλοι κυνηγούν τις γάτες.
Μεταφορικές εκφράσεις και παρομοιώσεις: «να κοιμάσαι σαν πουλάκι», «ήρθε ... σαν καλή χαρά», «κάνανε φτερά», «είχαν κάνει τη βρωμοδουλειά», «δε βγάλαν άχνα και μιλιά».
Λαϊκές εκφράσεις: «κόψαν λάσπη».
Υφολογική επεξεργασία του μύθου: πώς εισάγεται η ιστορία και πώς εξελίσσεται ο μύθος; Οι μαθητές γράφουν μια ιστορία ακολουθώντας την υφολογική μορφή του τραγουδιού (παρόν-παρελθόν-παρελθόν-παρόν).
Μετατροπή του αφηγηματικού ποιητικού λόγου σε διάλογο με τη χρήση α' και β' προσώπου.
Αφήγηση της ιστορίας της Μαρίζας Κωχ που εξηγεί γιατί οι σκύλοι και οι γάτες είναι άσπονδοι εχθροί: Παλιά οι σκύλοι ήταν πολύ φίλοι με τις γάτες. Κάποτε ένας σκύλος πήγε να δει δυο φίλους τους στη φυλακή του Γεντί Κουλέ και εμπιστεύτηκε τα συμβόλαια του σπιτιού τους στο φίλο του γάτο. Ο γάτος επιβεβαίωσε ότι θα κρύψει τα συμβόλαια σε καλό μέρος για να μη χαθούν. Έτσι τα έκρυψε στα θεμέλια του σπιτιού και τα ποντίκια τα έφαγαν χωρίς να τους δει κανείς. Ο σκύλος αφού πήγε στη δουλειά του και επέστρεψε, αναζήτησε τον γάτο για να του δώσει πίσω τα συμβόλαια. Αλλά ο γάτος ανεβασμένος σε ένα δέντρο του εξήγησε ότι τα ποντίκια έφαγαν τα συμβόλαια χωρίς αυτός να τα δει. Γι' αυτό το λόγο οι σκύλοι με τις γάτες είναι άσπονδοι εχθροί. Από τότε οι γάτες κυνηγούν τα ποντίκια, και οι σκύλοι κυνηγούν τις γάτες.
Μουσικές Δραστηριότητες
Αναφορά στο ρεμπέτικο τραγούδι: ιστορία, χαρακτηριστικά, όργανα, κλπ. Ακρόαση ρεμπέτικων τραγουδιών και ερμηνεία του τραγουδιού σε ρεμπέτικο ύφος.
Χωρίζουμε την τάξη σε τρεις ομάδες (σκύλοι, γάτες, ποντικοί). Κάθε ομάδα επιλέγει το κρουστό όργανο που αντιστοιχεί στο ζώο της (π.χ. τύμπανα, ξύστρες, μαράκες), και αποδίδει ένα μουσικό μοτίβο. Οι ομάδες συνομιλούν φτιάχνοντας μία μουσική σύνθεση που περιγράφει την ιστορία του τραγουδιού. Καταγραφή της σύνθεσης σε γραφική παρτιτούρα.
Μετρική ανάλυση του στίχου (τροχαϊκός δεκατρισύλλαβος) και αντιπαραβολή με τον ιαμβικό δεκαπεντασύλλαβο, κατεξοχήν στίχο του ελληνικού δημοτικού τραγουδιού.
Χωρίζουμε την τάξη σε τρεις ομάδες (σκύλοι, γάτες, ποντικοί). Κάθε ομάδα επιλέγει το κρουστό όργανο που αντιστοιχεί στο ζώο της (π.χ. τύμπανα, ξύστρες, μαράκες), και αποδίδει ένα μουσικό μοτίβο. Οι ομάδες συνομιλούν φτιάχνοντας μία μουσική σύνθεση που περιγράφει την ιστορία του τραγουδιού. Καταγραφή της σύνθεσης σε γραφική παρτιτούρα.
Μετρική ανάλυση του στίχου (τροχαϊκός δεκατρισύλλαβος) και αντιπαραβολή με τον ιαμβικό δεκαπεντασύλλαβο, κατεξοχήν στίχο του ελληνικού δημοτικού τραγουδιού.
Διαθεματικές Συνδέσεις - Ελληνικός Πολιτισμός
Διαθεματική έννοια: σύγκρουση.
Ρεμπέτικο τραγούδι και σύνδεση με άλλες μουσικές παραδόσεις του περιθωρίου (blues, fado, flamenco, arabesque). Ακρόαση τραγουδιών, συζήτηση για τα κοινά ή διαφορετικά χαρακτηριστικά τους.
Αναφορά στα σωφρονιστικά ιδρύματα, με αφορμή το Γεντί Κουλέ (ονομαστή φυλακή στα Κάστρα της Θεσσαλονίκης, που τώρα λειτουργεί μόνο ως μουσείο), και συσχέτισή τους με τον ρεμπέτικο τραγούδι.
Σχέσεις των ζώων (συνύπαρξη, επικράτηση, επίδειξη ισχύος, οριοθέτηση της περιοχής τους, ερωτικά καλέσματα, κλπ.).
Ρεμπέτικο τραγούδι και σύνδεση με άλλες μουσικές παραδόσεις του περιθωρίου (blues, fado, flamenco, arabesque). Ακρόαση τραγουδιών, συζήτηση για τα κοινά ή διαφορετικά χαρακτηριστικά τους.
Αναφορά στα σωφρονιστικά ιδρύματα, με αφορμή το Γεντί Κουλέ (ονομαστή φυλακή στα Κάστρα της Θεσσαλονίκης, που τώρα λειτουργεί μόνο ως μουσείο), και συσχέτισή τους με τον ρεμπέτικο τραγούδι.
Σχέσεις των ζώων (συνύπαρξη, επικράτηση, επίδειξη ισχύος, οριοθέτηση της περιοχής τους, ερωτικά καλέσματα, κλπ.).
Επίπεδο Ηλικίας
11-15 ετών
Επίπεδο Γλώσσας
Μεσαίοι
Καθημερινή Ζωή
Πόλη
Child
Φιλία
Φύση
Ζώα
Ηχογραφήσεις
Ανέκδοτο, Κύκλος: Τα Ρεμπέτικα των παιδιών
Anekdoto, Kyklos: Ta Rempetika tōn paidiōn